Ẩm thực Myanmar, hay còn gọi là ẩm thực Burman là một sự kết hợp phong phú của nhiều ảnh hưởng văn hóa từ Ấn Độ, Trung Quốc, Thái Lan và các quốc gia Đông Nam Á. Sự hòa quyện giữa các nguyên liệu tươi ngon, gia vị đặc biệt, và phương pháp chế biến đa dạng tạo ra những món ăn không chỉ ngon miệng mà còn đầy ắp giá trị văn hóa. Nếu bạn có dịp ghé thăm đất nước này, đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá 7 món ăn đặc sắc nhất dưới đây.
Nội Dung Chính
Mohinga – Món Canh Cá Truyền Thống
Mohinga không chỉ là một món ăn, mà còn là biểu tượng của nền ẩm thực Myanmar. Món ăn này đã có mặt trong đời sống hàng ngày của người dân Myanmar từ nhiều thế kỷ trước, và dần trở thành một phần không thể thiếu trong bữa sáng của người dân nơi đây. Có thể nói, Mohinga không chỉ là món ăn đặc trưng của Myanmar mà còn là món ăn rất gần gũi, gắn liền với văn hóa và thói quen ăn uống của người dân Myanmar. Món ăn này thường được thưởng thức trong các gia đình vào sáng sớm, khi mọi người bắt đầu một ngày mới.
Được xem là món ăn “sáng”, Mohinga được dùng phổ biến ở các quán ăn đường phố, nhà hàng và là món ăn đầu tiên trong thực đơn bữa sáng của người dân Myanmar. Món này được ăn kèm với các loại gia vị bổ sung, thường là ớt bột và nước mắm, để tùy chỉnh độ cay hoặc mặn sao cho hợp khẩu vị.
Nguyên liệu chính:
– Cá: Cá được sử dụng trong Mohinga thường là cá chép hoặc cá mè, có thể được nấu nguyên con hoặc lọc xương để tạo ra nước dùng ngọt.
– Bún gạo: Bún gạo mềm, dai, là thành phần chính kết hợp với nước dùng cá.
– Gia vị: Nghệ, tỏi, sả, hành, ớt, và đặc biệt là nước mắm tạo nên một hương vị đặc trưng không thể thiếu trong món canh.
– Trứng luộc và các topping khác: Trứng luộc, hành phi, rau thơm, tỏi chiên giòn, và đôi khi là một chút tương ớt để tăng vị cay.
Mohinga có một hương vị đặc trưng, kết hợp giữa vị ngọt tự nhiên của nước dùng cá và vị cay nhẹ của gia vị. Món canh này có độ lỏng vừa phải, không quá đặc cũng không quá loãng, tạo cảm giác nhẹ nhàng và thanh thoát khi ăn. Bún gạo mềm dẻo thấm đều hương vị nước dùng, mang lại một sự hòa quyện hoàn hảo. Trứng luộc và các gia vị đi kèm như hành phi, rau thơm, cùng với một chút chanh tươi giúp cân bằng vị ngọt, cay, và chua một cách tinh tế.
Shan Rice (Nga Htamin) – Cơm Shan
Shan Rice, hay còn gọi là Nga Htamin, là món ăn đặc trưng của vùng Shan, miền núi phía Bắc Myanmar. Món cơm này được nấu từ gạo dẻo, kết hợp cùng thịt gà hoặc thịt heo, và một số loại rau củ như cà rốt, hành tây. Các gia vị chính thường bao gồm nghệ, tỏi và gừng, tạo nên một món ăn có hương vị rất đặc trưng. Tùy theo khẩu vị, món ăn có thể được ăn kèm với nước dùng hoặc gia vị cay để tăng thêm độ đậm đà.
Nguyên liệu chính của món Shan Rice:
– Gạo Shan (Shan rice): Gạo dùng để nấu cơm Shan là loại gạo dẻo, có hạt nhỏ và hơi dính, giúp món cơm có kết cấu mềm mại và dễ ăn. Đây là loại gạo đặc biệt của vùng Shan, có hương vị nhẹ nhàng và dễ dàng kết hợp với các gia vị.
– Thịt: Thịt gà hoặc thịt heo là lựa chọn phổ biến để chế biến cơm Shan. Thịt thường được nấu chín, xé nhỏ và trộn đều với cơm. Đôi khi, người dân cũng sử dụng cá hoặc thịt bò, tùy theo sở thích và khẩu vị.
– Rau củ: Các loại rau củ như cà rốt, hành tây, và đậu hà lan thường được thêm vào cơm để tạo độ ngọt tự nhiên và màu sắc bắt mắt. Những loại rau này cũng làm tăng giá trị dinh dưỡng và làm món ăn thêm phong phú.
– Gia vị: Cơm Shan được nấu với các gia vị nhẹ nhàng như nghệ, tỏi, gừng, hành và một chút muối. Những gia vị này giúp tăng hương vị cho cơm mà không làm món ăn quá nặng nề. Một số người còn cho thêm chút xíu gia vị khác như tiêu hoặc ớt để tạo thêm độ cay.
– Nước dùng hoặc nước mắm: Một số phiên bản cơm Shan sẽ đi kèm với một ít nước dùng nhẹ hoặc nước mắm để tăng thêm độ đậm đà và giúp cơm thêm phần ngon miệng.
Cơm Shan mang đến một trải nghiệm ẩm thực nhẹ nhàng, dễ ăn và dễ kết hợp với nhiều loại thực phẩm khác. Món ăn này rất phổ biến trong các bữa ăn gia đình và là lựa chọn hoàn hảo cho những ai muốn thưởng thức một bữa ăn đầy đủ nhưng không quá cầu kỳ. Nếu có dịp đến Myanmar, cơm Shan là món ăn bạn nên thử ít nhất một lần để cảm nhận sự phong phú và đặc sắc của ẩm thực vùng núi này.
3. Laphet Thoke – Salad Lá Chè
Laphet Thoke là một món salad rất đặc biệt và mang đậm hương vị truyền thống của Myanmar. Mặc dù có thể gây ngạc nhiên với nhiều người lần đầu thử vì lá chè lên men có vị đắng, nhưng Laphet Thoke lại trở thành một món ăn vô cùng phổ biến và được yêu thích ở Myanmar. Salad lá chè thường được ăn kèm với cơm hoặc làm món ăn khai vị trong các bữa tiệc, những dịp lễ hội hoặc ăn vặt trong các quán ăn vỉa hè. Đây là món ăn rất phổ biến trong nền ẩm thực Myanmar và mang đậm nét văn hóa đặc trưng của quốc gia này.
Nguyên liệu chính:
– Lá chè lên men (Laphet): Lá chè là thành phần chính trong món salad này, được lên men và có vị đắng nhẹ. Lá chè lên men được coi là một nguyên liệu rất đặc trưng trong ẩm thực Myanmar, với một hương vị hơi chát, nhưng lại mang lại sự độc đáo cho món ăn. Các lá chè này thường được bán sẵn trong các chợ địa phương.
– Đậu phộng rang: Đậu phộng rang mang lại một độ giòn giòn, béo ngậy, tạo sự cân bằng với vị đắng của lá chè. Đậu phộng thường được rang vàng giòn và thêm vào món salad tạo sự hấp dẫn khi ăn.
– Tỏi chiên giòn: Tỏi được chiên giòn, có mùi thơm đặc trưng, giúp món ăn thêm phần hấp dẫn. Tỏi chiên không chỉ mang lại hương vị mà còn làm tăng thêm độ giòn giòn cho món salad.
– Hành phi: Hành được chiên giòn vàng, tạo sự thơm ngon và độ giòn cho món ăn, đồng thời làm tăng mùi vị hấp dẫn của món salad.
– Ớt tươi hoặc ớt bột: Tùy khẩu vị, ớt tươi hoặc ớt bột sẽ được thêm vào để tạo độ cay nồng cho món ăn. Đây cũng là một yếu tố không thể thiếu trong ẩm thực Myanmar, nơi các món ăn thường được yêu thích với vị cay nhẹ.
– Gia vị: Gia vị trong Laphet Thoke thường bao gồm muối, đường, và nước mắm, mang đến sự kết hợp hoàn hảo giữa vị mặn, ngọt và cay. Đôi khi, người ta cũng có thể thêm một chút nước cốt chanh để tạo sự tươi mát cho món salad.
– Rau thơm: Các loại rau như ngò rí hoặc bạc hà cũng thường được thêm vào để làm tăng thêm sự tươi mát và hương vị cho món ăn.
Ngoài ra, trong văn hóa Myanmar, việc thưởng thức Laphet Thoke cùng với trà hoặc các món ăn khác thể hiện sự hiếu khách và lòng mến khách của người dân nơi đây. Khi có khách quý, người dân Myanmar thường mời khách thưởng thức món ăn này, như một cách để thể hiện sự tôn trọng và mời gọi vào văn hóa ẩm thực của quốc gia.
4. Burmese Curry – Cà Ri Myanmar
Burmese curry có một hương vị rất đặc trưng và khác biệt so với các loại cà ri nổi tiếng khác trong khu vực. Món cà ri này có sự kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt của thịt, rau củ và độ béo của nước cốt dừa. Hương vị của nghệ và các gia vị truyền thống như tỏi, gừng, hành tây mang đến một sự ấm áp, thơm ngọt, trong khi nước mắm và chanh tạo ra một sự cân bằng tuyệt vời, vừa mặn vừa chua, không quá cay.
Cà ri Myanmar có phần nước dùng hơi lỏng và không quá đặc như cà ri Ấn Độ, và thường được ăn kèm với cơm trắng. Món ăn này được đánh giá là rất dễ ăn, nhẹ nhàng mà vẫn đủ đậm đà để lôi cuốn vị giác. Tùy vào từng vùng miền và cách chế biến, Burmese curry có thể có độ cay nhẹ hoặc không cay, thích hợp với nhiều đối tượng.
Các loại Burmese Curry phổ biến:
– Chicken Curry (Cà ri Gà): Cà ri gà là phiên bản phổ biến và dễ ăn nhất của Burmese curry. Thịt gà được nấu trong nước dùng từ nghệ, tỏi, hành và nước cốt dừa, tạo nên món cà ri thơm ngọt, nhẹ nhàng mà vẫn đậm đà. Cà ri gà thường được ăn với cơm trắng và một ít Laphet Thoke (salad lá chè) hoặc Mohinga (canh cá), để làm phong phú thêm bữa ăn.
– Beef Curry (Cà ri Bò): Cà ri bò thường có hương vị đậm đà hơn, với phần thịt bò mềm và thơm được nấu cùng gia vị, giúp món ăn trở nên giàu đạm và thích hợp với những ai yêu thích các món ăn từ thịt đỏ. Phiên bản cà ri này cũng có thể được nấu cùng với rau củ như cà rốt và khoai tây.
– Pork Curry (Cà ri Heo): Cà ri heo là một món ăn phổ biến khác ở Myanmar, được chế biến từ thịt heo mềm, nấu cùng với các gia vị và rau củ. Cà ri heo thường được dùng trong các dịp lễ hội hoặc khi gia đình có khách, là món ăn đậm đà và dễ ăn.
– Vegetable Curry (Cà ri Rau Củ): Cà ri rau củ là sự lựa chọn tuyệt vời cho những ai muốn ăn chay hoặc giảm thịt. Rau củ như cà rốt, đậu hà lan, khoai tây, bắp cải, và bí đỏ được nấu trong nước dùng thơm ngon từ gia vị và nước cốt dừa, mang đến một món ăn nhẹ nhàng, bổ dưỡng và đầy màu sắc.
5. Samosa – Bánh Bao Chiên
Samosa là một món ăn vặt rất phổ biến ở Myanmar, không chỉ được yêu thích bởi người dân địa phương mà còn được du khách ưa chuộng. Món bánh này thường được ăn kèm với nước chấm cay, làm tăng thêm độ hấp dẫn.
Nguyên liệu chính trong Samosa:
– Vỏ bánh: Vỏ bánh samosa được làm từ bột mì, được cán mỏng và chiên giòn, tạo nên lớp vỏ giòn tan đặc trưng. Vỏ bánh thường được trộn với một chút gia vị để có thêm hương vị và sự thơm ngon. Việc cán vỏ bánh mỏng và chiên trong dầu nóng giúp tạo ra lớp vỏ giòn, vàng ruộm, rất hấp dẫn.
– Nhân: Nhân bánh samosa có thể đa dạng tùy theo khẩu vị và nguyên liệu có sẵn. Các loại nhân phổ biến bao gồm:
Nhân khoai tây: Đây là loại nhân phổ biến nhất trong samosa Myanmar. Khoai tây được luộc chín, nghiền nhuyễn, sau đó xào với các gia vị như nghệ, hành, tỏi, tiêu, và ớt để tạo ra một hỗn hợp nhân có hương vị đậm đà. Đôi khi, người ta cũng cho thêm đậu xanh, đậu phộng hoặc cà rốt để tăng thêm độ giòn và màu sắc cho nhân.
Nhân thịt: Samosa cũng có thể có nhân thịt như gà, heo hoặc bò, với các gia vị đặc trưng của Myanmar, chẳng hạn như tỏi, hành tây, ngũ vị hương, và các loại gia vị khác. Thịt được xào chín, có thể thêm một chút rau củ để tăng thêm hương vị và dinh dưỡng.
Nhân chay: Với những người ăn chay hoặc muốn tìm một sự thay thế lành mạnh hơn, samosa có thể được nhồi với các loại rau củ như bí đỏ, cà rốt, đậu lăng, hay đậu phụ. Những món nhân này không chỉ bổ dưỡng mà còn giữ được độ tươi ngon và có hương vị nhẹ nhàng, thanh đạm.
Gia vị: Samosa Myanmar sử dụng một loạt gia vị phong phú để tạo nên hương vị đặc trưng. Các gia vị như nghệ, tỏi, hành, ớt, tiêu, rau mùi và lá cà ri được dùng để tăng hương vị đậm đà cho phần nhân bánh. Những gia vị này không chỉ giúp món ăn trở nên thơm ngon mà còn làm tăng giá trị dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe.
Dầu chiên: Samosa được chiên ngập dầu nóng, giúp tạo ra lớp vỏ giòn và vàng ruộm. Dầu phải đủ nóng để vỏ bánh không bị ngấm dầu quá nhiều, mà vẫn giữ được độ giòn cần thiết.
Samosa có thể được ăn như món khai vị trong bữa tiệc, ăn vặt vào buổi chiều cùng trà hoặc trong các bữa ăn chính. Món này cũng rất phổ biến trong các quán ăn đường phố của Myanmar, nơi bạn có thể thưởng thức một chiếc samosa nóng hổi, giòn tan ngay khi mới chiên xong.
6. Ngapi Ye – Mắm Myanmar
Ngapi Ye là một món ăn truyền thống đặc trưng trong ẩm thực Myanmar, mang đến hương vị độc đáo và đậm đà mà người dân Myanmar rất yêu thích. Món ăn này nổi bật với hương vị mặn mà, đậm đà của ngapi, một loại gia vị lên men từ cá hoặc tôm, kết hợp với nhiều nguyên liệu khác như tỏi, ớt, hành, rau thơm, và gia vị. Ngapi Ye thường được dùng như một món mắm hay nước chấm trong các bữa ăn hàng ngày của người Myanmar, ăn kèm với cơm trắng, rau sống, hoặc các món chiên giòn.
Mặc dù có mùi vị khá mạnh và có thể khó khăn và lạ miệng với những người chưa quen, nhưng Ngapi Ye lại là gia vị không thể thiếu trong ẩm thực Myanmar. Nó giúp các món ăn trở nên đậm đà hơn và mang đến một trải nghiệm ẩm thực chân thật về cách thức chế biến của người dân Myanmar. Nếu bạn muốn thử món ăn có hương vị thật sự độc đáo và truyền thống của Myanmar, Ngapi Ye là món bạn không thể bỏ qua.
7. Shwei Htamin – Bánh nếp vàng
Shwei Htamin là một món tráng miệng truyền thống của người Myanmar. Món tráng miệng này gồm có thành phần là gạo nếp nấu kèm với lá dứa, nước cốt dừa, đường thốt nốt và được tô điểm bằng loại dừa tươi bào sợi. Shwei Htamin có vị ngọt bùi, thường được ăn trong các dịp lễ hội hoặc làm món tráng miệng.
Mặc dù có vẻ ngoài khiêm tốn, Bánh Gạo Vàng là một món ăn tuyệt vời. Được hương lá dứa thơm ngát và sự ngọt ngào từ đường thốt nốt thấm đẫm, mỗi miếng bánh mang đến một hương vị thú vị của di sản ẩm thực Myanmar. Đây là món ăn truyền thống của Myanmar, đặc biệt hấp dẫn đối với những ai yêu thích các món ăn ngọt và giản dị.
Kết Luận
Ẩm thực Myanmar rất đa dạng, mỗi món ăn đều mang một hương vị đặc trưng và một câu chuyện văn hóa riêng. Từ những món ăn đơn giản như Mohinga, Shan Rice đến các món ăn phức tạp hơn như Ngapi Ye và Tea Leaf Salad, tất cả đều phản ánh một nền ẩm thực phong phú, hấp dẫn. Nếu có dịp du lịch Myanmar, đừng quên thưởng thức những món ăn này để không bỏ lỡ những trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời.